Karkamış-Nizip Taşkın Ovası sulak alanı ekopark projesi hazırlandı

ÇEVRE Gaziantep Büyükşehir Belediyesi ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü arasında imzalanan protokol kapsamında, Karkamış-Nizip Taşkın Ovası Sulak Alanına yönelik çalışmalar meyvesini vermeye başladı. Hazırlanan Ekopark Projesiyle, Teras Alanı, Plaj, Su Altı Araştırma Merkezi, Rehabilitasyon Alanları ve Ekopark'ın yer alacağı 5 bin 500 dönüme doğa harikası bir mekan kurulacak.
Büyükşehir Belediyesi Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı tarafından Türkiye'deki ulusal öneme sahip 45 sulak alandan biri olan Karkamış-Nizip Taşkın Ovası Sulak Alanı için kapsamlı bir çalışma sonucunda Ekopark Projesi tamamlandı. 197 kuş türü ve 71 farklı canlının barınacağı sulak alanda, vatandaşlarla doğa adeta bütünleşecek. Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı yetkilileri konuyla ilgili olarak, şu bilgileri verdi:
"Sulak alanlar, zengin bitki ve hayvan türleri ile yoğun organizma koleksiyonuna sahip olan yeryüzünün en önemli genetik rezervuarlarıdır. Bulundukları bölgenin su rejimini düzenlemesi ve iklimin dengelenmesinin yanı sıra başta balıkçılık olmak üzere, tarım, hayvancılık ve rekreasyonel faaliyetlere imkân sağlayan, yüksek bir değere sahip olan cazibe noktaları olmuşlardır. Karkamış-Nizip Taşkın Ovası Sulak Alanı, Gaziantep sınırları içinde yer almaktadır. Proje alanı, Fırat Nehri boyunca, Birecik-Karkamış Barajları arasındadır. Proje etkileşim alanı içerisine, iki ilçe merkezi ve sekiz yerleşim girmektedir. Yerleşim yerlerine yakınlığından dolayı, alan vatandaşlar tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Ayrıca yılda büyük çoğunluğu yabancı olan yaklaşık 70 bin kişi alanı ziyaret etmektedir. Proje alanı, doğal zenginliklerinin yanı sıra kültürel varlığıyla da ön plana çıkmaktadır. Sulak alanın kuzeyinde en eski medeniyetlerden biri olan Zeugma Antik Kenti ve güneyinde Karkamış Antik Kenti bulunmaktadır, bu iki antik kent arasında kalan sekiz höyük proje alanının 55 kilometrelik kültürel miras rotası içerisinde yer almaktadır."
"Çeşit çeşit hayvan yaşayacak"
Yetkililer, bu alanda 35'i endemik olan 810 farklı bitki türüne ve nesli tehlike altında olup dünyada 200 adet kalan Kelaynak türünün yanı sıra 197 kuş türü, 14 farklı memeli türü ile nesli tehlike altında olan Dicle Çöpçü Balığı ile birlikte 19 farklı balık türünün yaşadığını da kaydetti.
Yetkililer, alanda nesli tehlike altında olan Fırat Kaplumbağası'nın da içinde bulunduğu 38 farklı iki yaşamlı ve sürüngen türünün de bulunduğunu vurgulayarak, "Bütün bu değerleri korumak ve gözlemleyebilmek için, projede ekolojik koruma bölgelerini birbirine bağlayan 40 kilometrelik habitat rotası önerilmiştir. Proje, kıyı boyunca farklı peyzaj karakterlerini barındıran ve buna göre her alanın özelliğine yönelik yaklaşımları içeren farklı kısımlardan oluşmaktadır" ifadelerini kullandı.
Projenin plaj ayarını da anlatan yetkililer, "Birecik Barajı'nın güneyinde bulunan bölgede plaj alanı düşünülmektedir. Plaj alanı toplam 200 bin metrekare olup, sahil şeridi 600 metredir. 35 bin metrekare kumsal alana sahip olan plaj, toplam 1700 metrekarelik kafe, restoran, büfe, idari ve sağlık birimleri yer almaktadır. 950 metre uzunluğundaki ahşap yaya promenadı bütün yapı ve fonksiyonları birbirine bağlamaktadır" dedi.
Yetkililer, proje kapsamındaki ekopark alanı hakkında ise, "Projenin önemli odaklarından olan Ekopark alanı toplam 5 bin 500 dönümdür. Bu kısım iki alt bölgeden oluşmaktadır. Birinci alt bölge, Fırat Kaplumbağasının üreme zonlarından ve kuşların yoğun olarak gözlemlendiği alanın en hassas bölgesi olan ekolojik koruma bölgesidir. Bu alan 2050 dönümden oluşmaktadır. Alanda bulunan Bilimsel Araştırma Merkezi'ne bağlı olan Yaban Hayatı Tanıtım Köprüsü'nde ziyaretçiler alana ait flora ve faunayı tanıyarak, sulak alan ekosistemini daha yakın keşfedebileceklerdir. Üreme dönemi gibi hassas dönemlerde sessiz bölge olarak sınırlı kullanıma izin verilecek alanda, kuş gözlem kuleleri, kuş gözlem evleri ile bilimsel araştırma ve eğitim merkezi bulunmaktadır. İkinci alt bölge ise, rekreasyon koridorunu ve üretim alanlarını kapsayan kontrollü kullanım bölgesidir. Kontrollü kullanım bölgesi toplam 1300 dönümden oluşmaktadır. Karşılama ve tanıtım merkezi, organik pazar alanı, renk ve koku bahçesi, atölyeler, etkinlik alanı, seyir tepesi, gölet, çocuk köyü ve gençlik kampı, spor alanları bu bölgede yer almaktadır. Alan içinde ulaşım, yaya, bisiklet ve elektrikli araçlar ile sağlanacaktır. Bisiklet ve yaya yolları kıyı boyunca devam ederek, diğer kısımları birbirine bağlayacaktır. Ekolojik koruma alanı olarak belirlenen kısımda ise, durak noktası Kefre Höyüğü olan yürüme ve bisiklet yolu ile belirli noktalarda dinlenme alanları ve gözlem kulesi yer almaktadır" ifadelerine yer verdi.
Projedeki su altı araştırma merkezine de dikkat çeken yetkililer, "Alanın bir diğer odak noktasında Su Altı Araştırma Merkezi bulunmaktadır. Bu alanda amaç ziyaretçilere alanın su altı zenginliklerini tanıtmak ve dalış gibi su sporlarına teşvik ederek sulak alan bilincini rekreatif fonksiyonlarla artırmaya çalışmaktır.
Teras alanı: Alanın Fırat Nehri'ne ve sulak alana panoramik olarak en hakim noktasıdır. Bu kısımda seyir terası, restoran ve çocuk oyun alanı bulunmaktadır.
Rehabilitasyon alanları: Kum ocaklarının tahrip ettiği alanların bulunduğu projenin son kısmı olan bu bölge ise peyzaj restorasyonu ve rehabilitasyonu ile sulak alana geri kazandırılacaktır. Proje, Zeugma Antik Kenti'nden başlayarak, sulak alan içerisinde yer alan höyüklerde duraklama noktaları olan yürüyüş ve bisiklet yolları ile Karkamış Antik Kenti'ne bağlanarak sonlanmaktadır. Toplam 5 bin 500 dönümlük Karkamış - Nizip Taşkın Ovası Sulak Alanı Ekopark projesinin temel amacı; sulak alan ekosistemini koruyarak, hem ulusal hem de uluslararası düzeyde öneme sahip olan bu sulak alanı yaşatarak tanıtmaya teşvik etmek, kullanıcılara eğitsel ve rekreasyonel deneyimler yaşatacak farklı aktiviteler ve alanlar sunarak sulak alan bilincini artırmak ve geliştirmektir" diye konuştu.